W dziedzinie energetyki obecnie obserwujemy dynamiczne zmiany, które znacząco wpłyną na otoczenie przedsiębiorców. W niniejszym artykule zaprezentujemy syntezę najnowszych wydarzeń, które czekają nas w nadchodzącym roku. Dodatkowo, przedstawimy komentarze naszego eksperta z branży energetycznej, który rzetelnie ocenił istotę tych zmian.
Poniżej znajdziesz treściwe podsumowanie kluczowych zmian, które stanowić będą istotny kontekst dla przedsiębiorców.
• Ustawa ustalająca stawkę maksymalną w 2024 roku,
• Podwyżki związane z usługami dystrybucji,
• Powrót 100% obliga giełdowego oraz jego wpływ na rynek,
• Aktualna sytuacja i prognozy w oparciu o analizę techniczną oraz informacje z rynku polskiego, Unii Europejskiej, a także światowego.
Ustawa ustalająca stawkę maksymalną na rok 2024:
Obecnie ustawa ustalająca cenę maksymalną dla sektora MŚP ma funkcjonować od dnia 01.01.2024 do 30.06.2024. Nie wiadomo, czy będzie przedłużana chociaż w opinii naszego eksperta istnieje nadal wysokie prawdopodobieństwo takiego scenariusza, zwłaszcza, iż taryfy standardowe Spółek Skarbu Państwa dalej utrzymują się na poziomie powyżej 1000 zł/MWh. Zgodnie z ustawą cena maksymalna została określona na poziomie 693 zł/MWh netto. Obecnie ustawa została przegłosowana przez Sejm oraz Senat RP. Czeka na podpis Prezydenta.
Odbiorcy korzystający z ofert w oparciu o notowania giełdowe mają zatem szansę na niższe rachunki niż w ustawie, analogicznie do 2023 roku. Historycznie średnioważona cena z giełdy za okres od 01.01.2023 do 30.11.2023 wyniosła 525,96 zł/MWh netto (do której doliczane są koszty stałe). Biorąc pod uwagę średni koszt stały przypadający na rok 2023 w rzeczywistości odbiorcy korzystający ze stawki giełdowej płacili cenę maksymalną określoną przez ustawę jedynie w styczniu oraz lutym 2023 roku. Jest wysoce prawdopodobne, iż ten schemat powtórzy się w przyszłym roku. Istnieje szansa, że miesięczny koszt za energię elektryczną na giełdzie nie przekroczy ustawowej ceny maksymalnej ani razu.
Jeżeli wymagane będzie złożenie wniosku w celu otrzymania ceny maksymalnej jak w roku 2023 otrzymacie Państwo od nas taką informację oraz przypomnienie w jaki sposób poprawnie wypełnić wniosek.
Podwyżki związane z usługami dystrybucji:
W tym roku uchwalono kilka zmian związanych z podwyżką opłaty mocowej. Na chwilę obecną podwyżki po stronie dystrybucyjnej obejmą następujące części faktury:
- opłata mocowa w 2024 roku – wzrost z 102,40 zł do poziomu 126,70 zł netto za każdą MWh pobraną w dni robocze w godzinach 07:00-21:59 – wzrost o 23,73 % w stosunku do 2023,
- opłata kogeneracyjna w 2024 roku – wzrost z 4,96 zł do poziomu 6,18 zł netto za każdą MWh pobraną z sieci – wzrost 19,74 % w stosunku do 2023 roku,
Podniesienie tych opłat ma na celu „zmusić” przedsiębiorców do bardziej „płaskiego” modelu zużycia. W opinii naszego eksperta podwyżki po stronie dystrybucji są spowodowane dodatkową „przestrzenią” będącą skutkiem mocnych korekt na rynku energii elektrycznej oraz poszukiwaniem dodatkowych środków na modernizację archaicznych sieci dystrybucyjnych związanych z zieloną transformacją.
Powrót 100% obliga giełdowego oraz jego wpływ na rynek:
Źródło: https://wysokienapiecie.pl/95368-obligo-gieldowe-wroci-na-tge/
Obecnie utworzony rząd planuje przywrócić 100% obliga giełdowego względem 50% obliga ustanowionego w zeszłym roku przez ówczesny rząd. Celem 50% obliga według poprzedniego rządu była obniżka cen energii elektrycznej nawet o 40%. Rzeczywistość pokazała, iż zniesione obligo nie doprowadziło do takich obniżek po jego implementacji, a rynek sam dokonał dyskontu na podstawie danych płynących ze świata oraz zawarcia nowych kontraktów z alternatywnymi dostawcami gazu względem Rosji. Pomogły także wspólne zakupy z rynku państw Unii Europejskiej zamiast poprzednio stosowanego modelu licytacji. W dużym przybliżeniu można ocenić, że ceny w transakcjach wewnątrzgrupowych (poza obligiem) były wyższe niż na giełdzie, może nieznacząco, ale zauważalnie.
Aktualna sytuacja oraz próba prognozy w oparciu o analizę techniczną:
Obecnie ceny energii elektrycznej w Polsce są jednymi z najdroższych w Europie. Dobrze tę sytuację obrazuje poniższa grafika:
Widoczny jest krótkoterminowy oraz średnioterminowy trend spadkowy zarówno na gazie oraz energii elektrycznej. Poniżej analiza techniczna:
Jednym z najważniejszych aspektów ceny energii elektrycznej w Unii Europejskiej jest rynek ETS – czyli prawa emisji CO2. Poniżej aktualna sytuacja na giełdzie:
Jak widać w ostatnim czasie stawka za prawa emisyjne spadła z ceny 100 euro do 70,06 euro obecnie. Wykres obrazuje średnioterminową tendencję spadkową – każde wybicie po korekcie plasuje się coraz niżej. W cyklu długoterminowym w mojej opinii rynek jeszcze nie ustalił ceny minimalnej, od której nastąpi odbicie i wzrost cen energii. W związku z czym wysoce prawdopodobna jest dalsza korekta.
Kolejnym aspektem są ceny gazu w USA oraz na Towarowej Giełdzie Energii:
USA:
Gaz na giełdzie amerykańskiej od spekulacyjnego wybicia przed sezonem w dniu 18.10.2023 jest w stałej korekcie. Jest to spowodowane następującymi czynnikami:
• Zarówno w USA jak i w Europie zima jest ciepła,
• Magazyny gazowe Unii Europejskiej wypełnione są w ponad 99% – w związku z czym występuje brak popytu przy nadpodaży,
• Mimo problemów w Norwegii (strajki i obniżenie przepustowości) gaz dalej tanieje (wcześniej każda taka sytuacja kończyła się spekulacyjnym podbiciem stawki) – jest to potwierdzeniem trendu spadkowego, który już nawet nie szuka okazji spekulacyjnych do kolejnych podbić,
• Cena gazu na polskiej giełdzie również rejestruje coraz nowsze minima od czasu wojny. Obecnie osiągnęła już punkt sprzed rozpoczęcia konfliktu na Ukrainie – należy pamiętać, że już wtedy Gazprom mocno zmniejszył przepustowość gazu w kierunku Polski oraz krajów bałtyckich. Jednocześnie sytuacja wtedy była bardziej nerwowa w obawie przed konfliktem niż obecnie, kiedy konflikt trwa już długi czas a zostały zawarte nowe, długoletnie kontrakty z alternatywnymi do Rosji kontrahentami oraz USA zwiększyło znacznie produkcję gazu LNG. W tym roku dochodziło nawet do „zakorkowania” dostaw gazu LNG do naszego kraju – tankowce stały wiele dni przed portem w oczekiwaniu na rozładunek.
Konkluzja:
• Szereg powyżej opisanych czynników wskazuje na krótko oraz średnioterminowy trend spadkowy,
• Nasz ekspert rekomenduje znaczącej większości przedsiębiorców pozostanie na umowie giełdowej. Obecnie nie pojawiają się żadne informacje, z rynku, które mogłyby skutkować nagłym i znaczącym podbiciem cen.
Pozostałe informacje z rynku sugerujące utrzymanie trendu spadkowego nośników energii:
• Przeceny na rynku węgla – Prezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej podał w raporcie listopadowym informację o mniejszym zapotrzebowaniu na węgiel o ponad 20% oraz fakcie, iż węgiel obecnie zalega na magazynach – podaż większa niż popyt. Notowania JSW runęły w tamtym czasie o prawie 10%,
• Zaraz po w/w informacji pojawiła się kolejna na temat Accerol Mittal (jeden z największych producentów stali) o potrzebie renegocjacji zapotrzebowania na węgiel od Jastrzębskiej Spółki Węglowej oraz wygaszeniu jednego z wielkich pieców – wskazuje to na również mniejsze zapotrzebowanie na rynku stali a co za tym idzie na mniejsze zużycie nośników energii,
• Główne indeksy giełdowe są obecnie na wieloletnich szczytach, każdy ruch w górę stanowi duży wysiłek dla inwestorów, bardzo możliwe są przeceny na indeksach, szczególnie spowodowane spowolnieniem gospodarek Unii Europejskiej, coraz częściej mówi się o wpadnięciu gospodarki Niemiec w recesję oraz gigantycznej dziurze budżetowej na rok 2024,
• Wiele funduszy Hedgingowych zaczyna zauważać zależność między spadającą ceną surowców a dalszymi wzrostami złota i srebra na giełdzie – sugeruje to dalsze przeceny na surowcach i zwiększenie inwestycji w metale szlachetne, nawet Narodowy Bank Polski zwiększył znacząco rezerwy złota w tym roku,
• Spowolnienie gospodarcze w Chinach – obecnie produkcja, szczególnie amerykańska przenoszona jest z Chin na inne szerokości geograficzne w zamian za różne świadczenia oraz ulgi, jednocześnie duży zastój na rynku developerskim oraz wniosek o ochronę przed bankructwem grupy Evergrande wskazuje na mniejsze zapotrzebowanie na surowce,
• Jednocześnie na giełdzie w Hong Kongu zakazano sprzedaży akcji celem ograniczenia spadków na indeksie giełdowym – decyzję taką Pekin podjął pod koniec listopada tego roku.
Zagrożenia:
• Coraz większe zapotrzebowanie na moc w Polsce,
• Konflikt na bliskim wschodzie – coraz gorsze informacje odnośnie do wsparcia finansowego dla Ukrainy – zmęczenie wojną – w ostatnim czasie ten czynnik jednak zdaje się być coraz mniej ważący dla rynku energii.
Podsumowanie: Szereg informacji z rynku oraz świata wskazuje na zmęczenie gospodarek połączeniem wielu czynników, które spotkały nas w ostatnich latach – pandemią COVID-19, dodrukiem pustego pieniądza, wsparciem dla Ukrainy, kryzysem energetycznym. Jednocześnie indeksy giełdowe są na szczytach a stopy procentowe wysokie. Suma tych faktów wskazuje na kierunek korekty, która z nadchodzącego 2024 roku może rozciągnąć się na rok 2025.
W razie pytań bądź potrzeby analizy kosztów energetycznych zapraszamy do kontaktu.
