Jeden z najbardziej rowiniętych gospodarczo regionów Polski, ma także wiele do zaoferowania pod kątem turystycznym. Barwna przeszłość, zmienne koleje historii i multikulturowy charakter sprawiają, że nawet krótka, wakacyjna wycieczka może zamienić się w pasjonujące odkrywanie tajemnic Dolnego Śląska. Zapraszamy do poznania 5 miejsc, które opowiadają historię regionu!
Kaplica Czaszek w dolinie rzeki Czermnej
Przed wejściem do niej stoi pomnik z trójjęzycznym napisem po niemiecku, czesku i polsku: „Ofiarom wojen ku upamiętnieniu, a żywym ku przestrodze 1914”. Ściany i sklepienia tej niewielkiej, barokowej kaplicy, pokryte są 3 tysiącami ludzkich czaszek i kości. Pochodzą z czasów wojny trzydziestoletniej i wojny siedmioletniej oraz ofiar chorób zakaźnych, które przetoczyły się przez tutejsze tereny. Inicjatorem stworzenia budowli był ksiądz Wacław Tomaszek, który pod wpływem odkrycia szczątków oraz podróży do Rzymu i zwiedzania tamtejszych katakubm postanowił wybudować kaplicę ossuarium. Po jej wybudowaniu przez blisko 20 lat zbierano w rejonie Kudowy, Dusznik i Polanicy ludzkie szczątki i gromadzono je. Prace przy wystroju kaplicy trwały do 1804. r.
Miasto Frankenstein i krzywa wieża
Polska krzywa wieża ma wysokość 34 m i 2 m odchylenia od pionu, a na jej szczyt prowadzi 139 schodów. Znajduje się w Ząbkowicach Śląskich, które przed wojną, w języku niemieckim, nosiły nazwę Frankenstein. W 1606 r. wybuchł tam skandal zwany “aferą grabarzy”, którzy byli oskarżeni o czary, sprowadzenie zarazy i bezczeszczenie zwłok. W efekcie skazano na spalenie 17 osób. Mroczna historia obiegła Europę docierając nawet do Anglii. Tak właśnie pisarka Mary Shelley zainspirowała się do stworzenia swojej powieści o doktorze Frankensteinie.
Karpacz, a w nim Świątynia Wang
To górskie miasteczko położone w Karkonoszach, u stóp góry Śnieżki, sąsiaduje z Czechami i niegdyś było osadą poszukiwaczy złota. Oprócz pięknych widoków i narciarskiego klimatu w zimie, szczególną atrakcją Karpacza jest Świątynia Wang. Została ona wybudowana na przełomie XII i XIII wieku w miejscowości Vang, w Norwegii jako jedna z ok. 1000 podobnych budowli. Kościółek tworzą sosnowe bale. Konstrukcja pozbawiona jest gwoździ, a w jednej całości trzymają go drewniane złącza. Jak budowla znalazła się na Dolnym Śląsku?
Mieszkańcy Vang potrzebowali większego kościoła i pieniędzy na sfinansowanie jego budowy. Sprzedali go pruskiemu królowi Fryderykowi Wilhelmowi IV, który początkowo chciał eksponować zakup w berlińskim muzeum. Okolice Karpacza nie posiadały jednak swojej świątyni i ostatecznie, w 1842 r. kościółek został sprowadzony transportem rzecznym i lądowym na tutejsze tereny.
Zamek Książ, czyli perła Dolnego Śląska
Wspaniały i dostojny, trzeci, największy zamek w Polsce. Powstał jako średniowieczna warownia należąca do polskiej dynastii Piastów. W kolejnych wiekach wędrował z rąk do rąk, jako własność korony czeskiej, by potem na długo trafić do niemieckiego, śląskiego rodu Hochbergów, właścicieli Wałbrzycha. Zamek przeżywał lata świetności, gościł cara Mikołaja, Winstona Churchilla, ulegał dalszej rozbudowie. Ostatnią panią na zamku była księżniczka Daisy, pochodząca z Anglii pasjonująca postać, bohaterka legend i opowieści, jedna z najpiękniejszych dam ówczesnej europejskiej arystokracji, żona Jana Henryka XV Hochberga, właściciela Książa. Po jej przymusowej wyprowadzce rozpoczyna się okres mrocznej historii zamku. W 1941 roku władze III Rzeszy przejęły zamek i rozpoczęto przekształcanie go w jedną z kwater Adolfa Hitlera. Zniszczono większość zabytkowego wystroju wnętrza. Wydrążono szyb windowy głębokości 40 metrów, tunele i podziemny schron. Pod obiektem powstał podziemny kompleks, mający służyć jako fabryka sprzętu wojskowego, depozyt cennych przedmiotów oraz tajnych dokumentów, a także, podobnie jak cała okolica, miejsce badań nad bronią atomową. Do dziś toczą sie dyskusje historyków nad rzeczywistym przeznaczeniem zamku w nazistowkiej strategii, a pogłoski o pociągach wjeżdżającyh pod zamek rozbudzają wyobraźnię. Warto sprawdzić samemu i poczuć atmosferę tego miejsca!
Sztolnie i kompleks Riese w Górach Sowich
Jedna z największych tajemnic Dolnego Śląska została wydrążona w górach podczas II wojny światowej. Riese, oznacza z niemieckiego Olbrzym i jest to kryptonim największego projektu górniczo-budowlanego hitlerowskich Niemiec, rozpoczętego i niedokończonego w Górach Sowich oraz na zamku Książ i pod nim w latach 1943–1945. System sztolni można obecnie zwiedzać na pieszo, a część zalaną – łodzią.
Pomysł narodził się w Niemczech, wobec nasilających się lotniczych ataków alianckich. Chcąc uchronić przemysł zbrojeniowy postanowiono przenieść produkcję w region Rzeszy uznawany za bezpieczny, czyli Dolny Śląsk. Spekuluje sie także, iż plan był związany ze złożami uranu znajdującymi się na terenie Gór Sowich i w dalszej perspektywie prowadzeniem eksperymentów z bronią jądrową. Sztolenie Riese to część fascynującej i mrocznej historii regionu.
