1. Ogólne przesłanki odmowy rejestracji podmiotu jako podatnika VAT
Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego” i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie. W art. 96 ust. 4a ustawy o VAT wskazano, iż naczelnik urzędu skarbowego nie dokona rejestracji podmiotu jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania podmiotu, jeżeli:
1) dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą lub
2) podmiot ten nie istnieje, lub
3) mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podmiotem albo jego pełnomocnikiem, lub
4) podmiot albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego,
5) z posiadanych informacji wynika, że podatnik może prowadzić działania z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej, lub
6) wobec tego podmiotu sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
2. Przyczyny wykreślenia podatnika z rejestru VAT
a. Zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu
Podatnik, który zaprzestał wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązany jest – zgodnie z art. 96 ust. 6 ustawy o VAT – zgłosić ten fakt naczelnikowi urzędu skarbowego (na formularzu VAT-Z). Zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru podatników VAT.
b. Śmierć podatnika
Na podstawie art. 96 ust. 7 ustawy o VAT w przypadku śmierci podatnika naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT. Wykreślenia nie stosuje się w przypadku śmierci podatnika, gdy właściwy naczelnik urzędu skarbowego otrzyma z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej:
1) dane zarządcy sukcesyjnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170),
2) informacje o zmianach danych, o których mowa w pkt 1
– na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2022 r. poz. 541).
c. Inne przesłanki wykreślenia podatnika z rejestru VAT
Naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadomienia o tym podatnika, jeżeli:
• podmiot ten nie istnieje,
• mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem,
• dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R są niezgodne z prawdą,
• podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa KAS,
• posiadane informacje wskazują na prowadzenie przez podatnika działań, których zamiarem jest wykorzystanie działalności banków lub SKOK do celów związanych z wyłudzeniami skarbowymi,
• wobec podmiotu sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
Tak wynika z art. 96 ust. 9 pkt 1-6 ustawy o VAT. Zatem w przypadku zajścia którejkolwiek z wyżej wymienionych przesłanek, organ podatkowy dokonuje wykreślenia podatnika z rejestru VAT.
Przykład
Podatnik rozliczający VAT miesięcznie nie złożył JPK_V7M za styczeń, luty i marzec 2022 roku. Jeżeli naczelnik urzędu skarbowego pomimo wezwań (wysłanych w formie papierowej lub elektronicznej) nie będzie miał kontaktu z podatnikiem to dokona jego wykreślenia z rejestru czynnych podatników VAT.
Dodatkowo w myśl art. 96 ust. 9a pkt 1-5 ustawy o VAT wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega podatnik, który:
1) zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów, które dotyczą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy,
2) miał obowiązek złożyć deklaracje (o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3 ustawy o VAT), ale nie złożył takich deklaracji za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał,
3) składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3 ustawy o VAT, w których nie wykazał sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia,
4) wystawiał faktury lub faktury korygujące, które dokumentowały czynności, które nie zostały dokonane,
5) prowadząc działalność gospodarczą, wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy, którzy biorą udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi, uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.
