Z dniem 1 stycznia 2017 r. wchodzi w życie ustawa o zmianie ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatku dochodowym od osób prawnych oraz o swobodzie działalności gospodarczej. Sprawdźmy, na jakie istotne zmiany powinniśmy się przygotować już teraz.
Dla transakcji zawartych przed 1 stycznia 2017 r. nadal będzie stosowany nakaz rozliczeń za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy, o ile jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 tys. euro. Naruszenie tej zasady do dnia 31 grudnia 2016 r. nie powodowało poważniejszych konsekwencji poza brakiem możliwości korzystania z krótszego terminu zwrotu podatku VAT. Nowelizacja wprowadza znaczące zmiany w tej kwestii. Płatności po tej dacie, ale wynikające z transakcji zawartych przed nią, przekraczające łącznie 15 tys. euro, a nie rozliczone za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy, nie będą mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.
Przykład
Dnia 1 grudnia 2016 zawarto transakcję sprzedaży na 50 tys. euro. Pierwszą ratę w wysokości 40 tys. euro zapłacono w dniu 31 grudnia 2016 r., a drugą ratę w wysokości 10 tys. euro – gotówką w dniu 31 stycznia 2017 r.
W obu przypadkach naruszono wymóg rozliczeń za pośrednictwem rachunku bankowego. Jednak tylko płatność z 2017 r. nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodu, chyba że uwzględniono ją w kosztach uzyskania przychodu przed 1 stycznia 2017 r.
Dla transakcji zawartych począwszy od dnia 1 stycznia 2017 r. limit od którego należy rozliczać się za pośrednictwem rachunku bankowego, zmniejsza się do 15 tys. złotych. Naruszenie tego obowiązku będzie skutkowało brakiem możliwości zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodu, chyba że płatność taką zaliczono do nich przed 1 stycznia 2017 r.
Od stycznia 2017 r. szczególną uwagę musimy zwrócić również na kwestię potrąceń. Według starych przepisów potrącenia kwot powyżej 15 tys. euro naruszały obowiązek rozliczeń za pomocą rachunku bankowego (wyrok WSA w Łodzi, I SA/Łd 141/10), ale w praktyce nie miało to negatywnych skutków. Nowe przepisy wprowadzają poważne konsekwencje.
W razie potrącenia po dniu 31 grudnia 2016 r. płatności z transakcji zawartych od 1 stycznia 2017 r. powyżej 15 tys. złotych lub płatności z transakcji powyżej 15 tys. euro zawartych przed 1 stycznia 2017 r., wydatków nie będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Dlatego też od dnia 1 stycznia 2017 r. bezwzględnie nie można dokonywać potrąceń płatności z takich transakcji.
Z zainteresowaniem będziemy śledzić, jak szeroko nowe przepisy będą interpretowane i stosowane. Nie jest wykluczone, że nakaz dokonywania lub przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku bankowego i tym samym zakaz dokonywania potrąceń, może być stosowany także do takich transakcji jak konwersja na kapitał zakładowy wierzytelności o zwrot pożyczki lub o zwrot dopłaty. Będzie to wymagało indywidualnej analizy każdego przypadku.
Autor: Magdalena Wilczewska, radca prawny
