Obecny okres programowania przyniósł modyfikacje w zasadach wyboru dostawców i wykonawców w ramach pomocy z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Funduszu Spójności. Omawiamy najważniejsze aspekty zmian w projektach infrastrukturalnych, badawczo – rozwojowych oraz doradczych.
Najważniejsza konkurencyjność
Instytucje zarządzające programami finansowanych ze środków strukturalnych wprowadziły szereg zmian mających na celu ujednolicenie procedur wyboru wykonawców. Może to sprawiać wrażenie zwiększenia procedur biurokratycznych, lecz w dalszej perspektywie pozwoli przedsiębiorcom na sprawniejsze realizowanie zasady konkurencyjności.
Wsparcie finansowe, jakie uzyskują przedsiębiorstwa, jest pomocą publiczną, stąd prawidłowy wybór dostawców w ramach realizowanego projektu jest jednym z kluczowych elementów kwalifikowalności wydatków.
Naczelną jest zasada konkurencyjności, która oznacza, że przedsiębiorca powinien wybrać dostawcę w trybie obiektywnym, a usługi lub towar wskazanego dostawcy muszą charakteryzować się najkorzystniejszą ceną.
Progi kwotowe
Zmienił się próg wartości zamówienia, dla którego należy stosować zasadę konkurencyjności w projektach realizowanych przez przedsiębiorców. Wynosi on 50 tys. zł netto (bez podatku VAT). Uprzednio mieliśmy do czynienia z kwotą podaną w euro – 14 tys. euro.
Dla wydatków pomiędzy 20 tys. a 50 tys. zł zostały również wydane odpowiednie wytyczne. Procedura jest nieco uproszczona, ale wymaga od przedsiębiorcy, aby upublicznił zapytanie ofertowe oraz informację o jego wyniku.
Jest to istotna różnica w stosunku do poprzedniego okresu programowania, w którym dla wydatków poniżej 14 tys. euro beneficjent musiał udowodnić jedynie, iż dokonał rozeznania rynku i wybrał najbardziej ekonomiczną ofertę.
Zapytanie ofertowe – istotne zmiany
W oparciu o nowe zasady wszystkie zapytania ofertowe powinny być publikowane na jednej, specjalnie do tego stworzonej przez ministerstwo stronie internetowej. Opis musi uwzględniać już nie tylko zakres zapytania ofertowego, ale i termin realizacji zadania, warunki oceny ofert oraz warunki zmiany umowy zawartej w wyniku przeprowadzonego postępowania, o ile przewiduje się taką możliwość. Wprowadzono także minimalne terminy na zbieranie ofert:
- dla dostaw i usług, nie mniej niż 7 dni kalendarzowych od daty ogłoszenia zapytania ofertowego,
- dla robót budowlanych, 14 dni kalendarzowych od daty ogłoszenia zapytania ofertowego.
Termin 7 lub 14 dni kalendarzowych biegnie od dnia następnego po dniu upublicznienia zapytania ofertowego i kończy się z upływem ostatniego dnia.
Przejrzystość zamówień i wybór “z wolnej ręki”
Kolejną istotną zmianą jest konieczność publikacji informacji o wybranym dostawcy na tej samej stronie ministerstwa, na której publikowano zapytanie ofertowe.
W przypadku gdy pomimo właściwego upublicznienia zapytania ofertowego wpłynie tylko jedna nie podlegająca odrzuceniu oferta, uznaje się zasadę konkurencyjności za spełnioną. Jeśli z kolei nie pojawi się żadna oferta, dopuszcza się zawarcie umowy z wykonawcą wybranym bez zachowania procedury.
Do tej pory takie przepisy pojawiały się w niektórych regionach. Obecnie muszą być stosowane dla wszystkich prowadzonych postępowań w skali krajowej.
Zamówienia uzupełniające
W nowych zasadach pojawiła się możliwość dokonywania zamówień uzupełniających. Procedura ta pozwala na rozszerzenie zamówienia, co uprzednio nie było możliwe, a sam zakres rozszerzenia nie wymaga stosowania zasady konkurencyjności.
Zamówienie rozszerzone można zastosować:
- wobec wykonawcy pierwotnie wyłonionego w trybie zasady konkurencyjności,
- w wysokości nieprzekraczającej 50% wartości pierwotnego zamówienia określonego w umowie zawartej z wykonawcą,
- gdy jest zgodne z przedmiotem zamówienia publicznego podstawowego,
- gdy możliwość udzielenia takiego zamówienia rozszerzonego została przewidziana w zapytaniu ofertowym oraz w umowie z wykonawcą.
Może pojawić się nagła konieczność wykonania zamówienia rozszerzonego, które nie będzie ujęte w zamówieniu podstawowym lub które przekroczy 50% wartości pierwotnej. Wówczas możemy skorzystać z odstępstw od powyższych reguł.
Podstawa prawna:
Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014 – 2020.