Najważniejszym czynnikiem oceny koniunktury w raporcie Banku PKO S.A są opinie przedsiębiorców. Okazuje się, że rok 2018 był dla nich najlepszym rokiem od dziewięciu lat. Statystycznie wśród polskich przedsiębiorców było więcej optymistów niż pesymistów. W 2018 r. najbardziej optymistyczne były firmy średnie. Najsłabiej ostatnie 12 miesięcy oceniły firmy mikro.
– Raport jest diagnozą sytuacji mniejszych polskich firm, wskazuje jakie są ich potrzeby i oczekiwania. I jak zmieniają się one na przestrzeni lat – mówi wiceprezes Pekao Marek Tomczuk.
W roku 2016 aktywnie działało w Polsce 2 mln firm mikro, 57 tys. małych przedsiębiorstw i ponad 15 tys. firm średnich.
Firmy z branży budowlanej najlepiej oceniają klimat gospodarczy panujący w zeszłym roku. Prognozy z kolei są odrobinę bardziej zachowawcze jako że nie wiadomo czy tak dobra koniunktura utrzyma się w kolejnym roku. Perspektywy gospodarcze na świecie i w Polsce pogarszają się, a wzrost PKB będzie prawdopodobnie niższy.
Z deklaracji przedsiębiorców wynika, że nastąpił spadek w liczbie innowacji. Tylko 19,9 proc. firm zadeklarowało wprowadzenie innowacji produktowych w ostatnich 12 miesiącach, a 13 proc. – innowacji procesowych. To najniższy wynik w historii badań.
Eksport i internacjonalizacja
W tym roku tematem specjalnym raportu o sytuacji sektora MŚP była ekspansja firm tego sektora na rynki zagraniczne. Jak wynika z danych makroekonomicznych, polski eksport w roku 2017 wyniósł niemal 254 mld EUR, z czego 80% stanowiły towary, a 20% usługi. Średniorocznie na przestrzeni ostatnich 13 lat, eksport w Polsce rośnie niemal o 11%. Wzrost towarów sprzedawanych za granicą sprawił, że eksport określany jest często jako lokomotywa ciągnąca polską gospodarkę i polskie PKB. W 2017 r. eksport stanowił 54,3% wartości polskiego PKB.
Odsetek mikro i małych firm deklarujących eksport swoich wyrobów lub usług w ostatnich miesiącach wyniósł w roku 2018 niecałe 13%. Na ten spadek wpływa przede wszystkim bardzo duże zmniejszenie się odsetka eksportujących małych przedsiębiorstw. Główną przyczyną takiej zmiany może być wzrost popytu krajowego, który zaspokaja potrzeby i możliwości mniejszych przedsiębiorstw – nie muszą one szukać kontraktów za granicą, ponieważ rynek krajowy pozwala im na generowanie przychodów i realizację zysków. Warto też zauważyć, że charakterystyką mniejszych firm są często jednorazowe kontrakty z partnerami zagranicznymi. Nieco lepiej przedstawia się prognoza eksportu na rok 2019. W kolejnym roku firmy mikro i małe deklarują większy eksport. Skłonność do eksportu rośnie wraz z rozmiarami firmy.
W układzie branżowym we wszystkich latach badawczych najwyższy odsetek eksporterów w segmencie mikro i małych firm odnotowany został wśród firm produkcyjnych. W pozostałych branżach odsetek eksportujących firm był do siebie zbliżony, z wyjątkiem handlu, w którym w roku 2016 odsetek ten wybił się do poziomu 21%, aby w roku 2018 ponownie zbliżyć się do poziomu odsetka branży usługowej i budownictwa.
Wśród firm średnich najwięcej przedsiębiorstw wysyłających swoje produkty za granicę działa w branży produkcyjnej – 40% firm. Handel i usługi to odpowiednio 22% oraz 17%, natomiast branża budowlana to jedynie 6%.
Autorzy raportu przewidują, że utrzymująca się w Polsce dobra koniunktura gospodarcza (pomimo oznak spowolnienia) może sprawić, że firmy chętniej będą sprzedawały swoje produkty i usługi w kraju, zamiast mierzyć się z trudami utrzymania się oraz konkurencją na rynkach zagranicznych. Niestety tendencja ta może negatywnie wpłynąć na innowacyjność firm, gdyż to właśnie wejście na trudne rynki wysokorozwinięte jest motorem dla innowacyjnych rozwiązań, a nie konkurowanie tylko pod względem niższych kosztów wytworzenia.
Więcej na pod linkiem
Źródło: Materiały prasowe Bank Pekao S.A.