Komisja Europejska opublikowała istotny pakiet zaleceń dotyczących odnawialnych źródeł energii (OZE). Nowe wytyczne mają na celu harmonizację wprowadzania kryteriów pozacenowych w aukcjach, usprawnienie wyznaczania obszarów przyspieszonego rozwoju OZE oraz przyspieszenie procedur wydawania pozwoleń. Są one kluczowym krokiem w realizacji celów unijnej strategii energetycznej na 2030 rok.
Harmonizacja Kryteriów Pozacenowych w Aukcjach
Komisja Europejska podkreśla znaczenie przejrzystości i obiektywności przy wprowadzaniu kryteriów pozacenowych w aukcjach OZE. Dokumenty KE są zgodne z zapisami niedawno przyjętego Rozporządzenia Net-Zero Industry Act (NZIA). Kraje członkowskie muszą unikać nietransparentnych praktyk, które mogłyby ograniczać konkurencję między inwestorami. Kluczowe jest stosowanie mierników ilościowych, które minimalizują ryzyko wzrostu kosztów wsparcia.
Kary za Opóźnienia i Indeksacja Cen
Komisja rekomenduje wprowadzenie mechanizmów kar za opóźnienia w realizacji projektów OZE, aby zapewnić terminowość ich ukończenia. W kwestii indeksacji cen w aukcjach, KE sugeruje, że państwa powinny rozważyć ich wprowadzenie, szczególnie gdy zabezpieczenie finansowe przez firmy jest trudne lub kosztowne. Chociaż NZIA nie narzuca obowiązkowej indeksacji, Bruksela sugeruje, że w przypadkach jej wprowadzenia powinny być stosowane surowsze kary za brak realizacji projektów.
Usprawnienie Procedur Pozwolenia
Jednym z głównych celów nowych wytycznych jest przyspieszenie procesów pozyskiwania pozwoleń na budowę projektów OZE. KE podkreśla konieczność ustanowienia jasnych i krótkich terminów dla wszystkich etapów procesu wydawania pozwoleń. Kraje członkowskie powinny także zapewnić skuteczną koordynację między różnymi szczeblami administracji oraz wprowadzenie scentralizowanych punktów kontaktowych, aby uprościć i przyspieszyć procesy administracyjne.
Wyznaczanie Specjalnych Stref OZE
Nowe wytyczne są powiązane z dyrektywą RED III, która wprowadza obowiązek wyznaczania obszarów szybkiego rozwoju OZE (Renewable Acceleration Areas – RAA). Projekty realizowane w tych strefach będą mogły liczyć na uproszczone procedury, w tym zwolnienie z indywidualnej oceny oddziaływania na środowisko. Państwa członkowskie muszą do 21 lutego 2026 r. wyznaczyć te obszary, bazując na kryteriach minimalnego wpływu na środowisko i wysokiego potencjału technologicznego.
Przyszłość Wdrożenia Wytycznych
Chociaż nowe wytyczne KE nie są prawnie wiążące, ich skuteczna implementacja może znacząco przyspieszyć rozwój OZE w Unii Europejskiej. Komisja sugeruje, że raportowanie z ich wdrożenia powinno być uwzględnione w krajowych planach na rzecz klimatu i energii (KPEiK). Jeśli kraje członkowskie nie będą realizować tych zaleceń, KE może w przyszłości zaproponować bardziej restrykcyjne regulacje, aby zapewnić osiągnięcie celu OZE na poziomie 42,5% do 2030 roku.
Nowe wytyczne KE mają potencjał do znaczącego wsparcia inwestycji w OZE, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju energetycznego Unii Europejskiej. Warunkiem sukcesu jest jednak ich pełne i skuteczne wdrożenie przez państwa członkowskie, co umożliwi realizację ambitnych celów klimatycznych i energetycznych na najbliższe lata.
