Wodór, jako nośnik energii, ma potencjał, aby odegrać kluczową rolę w dekarbonizacji różnych sektorów gospodarki. Przemysł, energetyka, ciepłownictwo i transport mogą skorzystać z tego czystego paliwa, redukując emisję gazów cieplarnianych. Obecnie większość produkowanego wodoru pochodzi z procesów wysokoemisyjnych. W 2022 roku globalne zapotrzebowanie na wodór wyniosło 95 milionów ton, z czego mniej niż milion ton stanowił wodór niskoemisyjny. Przewiduje się jednak, że do 2050 roku zapotrzebowanie na wodór niskoemisyjny wzrośnie do 400 milionów ton.
Europa i Polska na rynku wodoru
W 2022 roku Unia Europejska produkowała 7,5 miliona ton wodoru, a Polska wyróżniała się jako jeden z liderów w produkcji tego surowca. Polska, wytwarzając 1,3 miliona ton wodoru rocznie, jest jednym z trzech największych producentów w UE, obok Niemiec i Holandii. Jednak produkcja ta opiera się głównie na technologii wysokoemisyjnej, z wykorzystaniem paliw kopalnych. W perspektywie 2030 roku niskoemisyjny wodór, w tym zielony wodór produkowany z odnawialnych źródeł energii, ma stać się kluczowym elementem transformacji energetycznej.
Prognozy i wyzwania dla Polski
Zgodnie z planem REPower EU, do 2030 roku Unia Europejska planuje zwiększenie produkcji zielonego wodoru do 10 milionów ton. W Polsce, jak pokazuje raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Wyścig po wodór. Państwa i ich strategie wodorowe”, istnieje potrzeba zwiększenia inwestycji w technologie wodorowe. W 2022 roku jedynie 3,1% publicznych wydatków na badania energetyczne dotyczyło technologii wodorowych, co jest znacząco niższym wskaźnikiem w porównaniu z innymi krajami członkowskimi Międzynarodowej Agencji Energetycznej.
Przemiany w użyciu wodoru niskoemisyjnego
Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej, do 2030 roku 70 milionów ton wodoru, czyli około 80% prognozowanego zapotrzebowania, będzie wykorzystywane w nowych zastosowaniach. Do 2050 roku będzie to ponad 350 milionów ton, co stanowi blisko 90% całkowitego zapotrzebowania. Znaczenie wodoru w sektorze elektroenergetycznym, lotniczym i morskim będzie stopniowo rosło. Wodór będzie służył jako niskoemisyjny stabilizator systemu oraz jako paliwo.
Polska strategia wodorowa
W 2021 roku Polska przyjęła krajową Polską Strategię Wodorową. Wymaga ona aktualizacji z uwagi na zmieniający się kontekst geopolityczny i ekonomiczny. Kluczowym elementem strategii powinno być wyznaczenie celu produkcji zielonego wodoru oraz zapewnienie odpowiednich zasobów energetycznych do jego produkcji. Niezbędne jest również przeprowadzenie analizy zdolności produkcyjnych i infrastrukturalnych, aby zoptymalizować lokalizację przyszłych dolin wodorowych oraz zidentyfikować potrzeby w zakresie magazynowania i przesyłu wodoru.
Inwestycje i badania naukowe
Polska musi zwiększyć inwestycje w badania i rozwój technologii wodorowych, aby nadążyć za rosnącym globalnym znaczeniem tego sektora. Inwestycje te powinny obejmować rozwój elektrolizy z zastosowaniem odnawialnych źródeł energii oraz wsparcie dla badań naukowych. Analiza potencjału produkcji wodoru i jego optymalnego wykorzystania pozwoli na skuteczne planowanie inwestycji i rozwój gospodarki wodorowej w Polsce.
Wodór niskoemisyjny – wnioski
Wodór niskoemisyjny ma potencjał, aby stać się fundamentem zrównoważonej przyszłości energetycznej. Polska, jako jeden z liderów w produkcji wodoru w UE, ma szansę odegrać kluczową rolę w tej transformacji. Wymaga to jednak odpowiednich inwestycji, badań naukowych oraz aktualizacji krajowej strategii wodorowej, aby sprostać wyzwaniom i wykorzystać możliwości, jakie niesie ze sobą rozwój technologii wodorowych.
Czytaj także: Odkrywanie potencjału wodoru: nowa era w transporcie